Nederland > De vesting Bourtange

De laatste dag op de camping in Dwingeloo is al weer aangebroken. Ik haal mijn auto van het parkeerterrein en laad mijn bagage in de auto. Tijdens het ontbijt maken we de restjes op. We zijn redelijk uitgekomen met de ingekochte spullen. Na het ontbijt doen we voor de laatste keer de afwas, ruimen het huisje een beetje op en brengen het afval weg. Rond tien uur verlaat ik de camping. Ik zet koers richting Beilen. Dit is zo’n twintig minuten rijden. Ik parkeer mijn auto in het centrum. Beilen is in 1820 getroffen door een grote brand. Praktisch alle huizen zijn bij de brand verloren gegaan. Alleen de St. Stefanuskerk heeft de brand overleeft. Door deze brand staan in het centrum van Beilen geen historische gebouwen. De kerk dateert vermoedelijk uit de 15de eeuw, maar de precieze datum is onzeker. In het straatje achter de kerk zit bakkerij Berghuis. Deze bakker heeft in 1975 het “Drentse Kontje” geïntroduceerd. Het gebakje met perzikslagroom, deeg en marsepein is een begrip. Ik bestel een ‘kontje’ samen met koffie. Mijn volgende bestemming vandaag is Ter Apel. Onderweg passeer ik Emmer-Compascum. Een plaatsje dicht tegen de Duitse grens. De molen heeft de toepasselijke naam “Grenszicht”. Waarschijnlijk kijk je vanaf de omloop van deze stellingmolen tot in Duitsland. Ik sla net voor de grens af. Iets voor twaalf uur rijd ik het parkeerterrein van het klooster van Ter Apel op. Ik kan de ingang in eerste instantie niet vinden. Ik ben te vroeg. Het klooster opent haar deuren pas om twaalf uur.

Nederland - De gang rond de binnentuin van het klooster Ter Apel

Ik heb een reservering voor het eerste tijdslot. De grond voor het klooster werd in 1464 geschonken aan de Orde van het Heilig Kruis. In de 18de eeuw raakte het klooster in verval. De westvleugel werd na een brand afgebroken. In de jaren dertig van de vorige eeuw werd het klooster gerestaureerd. De moderne westvleugel is recenter hersteld in 2000 onder leiding van een Deense architect. Direct wanneer ik binnen kom, sta ik in de kloostergang. In de vierkante binnentuin staan allerlei kruiden. De tuin is perfect onderhouden. Via de sacristie kom ik in de kloosterkerk. De Lekenkerk is door een doksaal gescheiden. De monniken en geestelijken konden zo gescheiden bidden van de gewone mensen. Boven de kloostergang waren vroeger verblijven. Hier werden zieken verzorgd en herschreef men boeken. Het zogenoemde ‘monnikenwerk’. De kamers liggen pal onder de dakconstructie van het klooster. De houten balken geven de zolder een bijzondere uitstraling. Dit is geheel anders in de tegenoverliggende vleugel. De westvleugel is in 1755 door een brand verloren gegaan. Pas begin deze eeuw is dit met moderne elementen hersteld. De architect heeft een goede sfeer weten te vinden die past bij het historische klooster. In de kelder zat vroeger een brouwerij. Nu wordt er kloosterbier verkocht. Ik neem een flesje “Zware Monnik” mee. Een biertje van maar liefst 11 procent. Via Ter Haar rijd ik naar mijn laatste bestemming voor vandaag: de vesting Bourtange.

Nederland - De kerk van het klooster van Ter Apel

Rond twee uur parkeer ik de auto bij het bezoekerscentrum. Binnen word ik enthousiast onthaald. De medewerker geeft mij de sleutel voor mijn overnachting in de vesting Bourtange. Ook geeft hij mij een ticket om de vijf musea te bezoeken binnen de vesting. Tenslotte legt hij uit hoe ik mijn auto binnen de vesting kan parkeren. Ik mag hiervoor met mijn auto over de bruggen van de vesting, door de smalle straatjes, over het vijfhoekige plein en parkeren bij de kerk. Het voelt wat vreemd als ik even later met mijn auto over de smalle houten bruggen rijd. Op het pleintje is het druk met toeristen. De terrassen van de twee horeca gelegenheden vullen praktisch het gehele plein. Ik rijd er tussendoor naar het parkeerterrein. Mijn kamer is hier vlak bij in de voormalige soldatenloges. Ik leg mijn bagage in de kamer. Een nette kamer met bedstee. Een normaal tweepersoonsbed onder een schuine kant. De bedstee kan gesloten worden met gordijntjes. In het Terra Mora museum wordt uitgelegd waarom Willem van Oranje in zijn strijd tegen de Spanjaarden opdracht gaf Bourtange te bouwen.

Nederland - De toegang tot de vesting Bourtange

Het moerassige gebied ten oosten van Groningen vormde een natuurlijke verdediging van de stad. Wie controle had over de paadjes ‘de Tanges’ door het moeras had controle over het gebied. Met een vesting kon men de toevoer afsluiten naar Groningen, dat nog in Spaanse handen was. Na de tachtig jarige oorlog doorstond Bourtange aanvallen tijdens de Eerste Münsterse Oorlog. In 1672 probeerden de Pruisen vanuit het oosten de vesting aan te vallen. Ook deze aanval werd afgeslagen. Door de nieuwere militaire technieken raakte de vesting in verval. Ook het omliggende moeras droogde op, waardoor men eenvoudig om de vesting heen kon. Bourtange verloor in 1851 haar militaire status. De gebouwen werden gebruikt voor bewoning. Grachten werden gedempt en wallen afgegraven. In de jaren zestig van de vorige eeuw besloot men de vesting weer in oorspronkelijke staat te herstellen.

Nederland - De replica van de molen zoals deze vroeger op de vesting stonden

Het resultaat is een prachtige vesting die laat zien hoe men hier vroeger het land beschermde. Ik loop tussen de vestinggebouwen door. Ik klim de vestingwal op. Ik zie de vesting achter mij en de gracht voor mij. De protestantse kerk steekt boven de vesting uit. Op de vestingwal staat een replica van de vestingmolen. In totaal zijn er vijf musea onderdeel van mijn ticket. In de andere musea wordt de voormalige kapiteinswoning getoond, een oude synagoge, een tentoonstelling van oude wapens en voorwerpen en een filmzaal. Tegen half vijf begint het te regenen. Onder een parasol bestel ik een bier op het terras. ‘s Avonds keer ik terug naar hetzelfde restaurant om te eten. Bij het eten bestel ik een Bourtange bier. Een lekkere keuze. Na het eten loop ik nog een rondje over de vestingwal. Wat een verschil met vanmiddag. Alle toeristen zijn vertrokken. Een enkeling loopt nog door de vesting. Waarschijnlijk zijn zij ook gasten die hier overnachten.